TOŁSTOJ Lew
SONATA KREUTZEROWSKA
Tłumaczył Z. Pomian
Pierwsze polskie wydanie!
Lwów, 1899r. Nakł. tłumacza, str. 130, format 12x18 cm
Od II poł. lat 60. Tołstoj planował napisanie utworu o mężczyźnie zabijającym swoją żonę. Według zachowanego zarysu fabularnego tekstu mąż po zabójstwie żony miał sam zgłosić się do więzienia, gdzie wszyscy traktowaliby go ze współczuciem i życzliwością, on zaś sam nie potrafił znaleźć spokoju i zrozumieć, do czego tak naprawdę doszło. Problem zanikającego uczucia w małżeństwie przewija się również w opowieści Śmierć Iwana Iljicza.
W 1888 Tołstoj wysłuchał w domu wykonania sonaty skrzypcowej nr 9 Beethovena, tzw. kreutzerowskiej i zainspirowany muzyką napisał siedemnastostronicowe opowiadanie w formie monologu zazdrosnego męża-mordercy. Dzieło to nie zawierało jeszcze refleksji ogólnych, jakie znalazły się w ostatecznej wersji tekstu, zaś całą winę za zniszczenie małżeństwa ponosił mąż.
Po ukończeniu prac nad opowieścią Tołstoj zamierzał dokonać w niej znaczących zmian, usuwając scenę zabójstwa, by rozwiązać intrygę bez wprowadzania śmierci kobiety. We wrześniu 1889 Tołstoj przeczytał w gazecie historię nauczyciela Zauzego z Odessy, który popełnił samobójstwo; w rezultacie jego żona zamordowała trójkę dzieci, po czym również odebrała sobie życie. Pisarz zamierzał w podobny sposób zakończyć opisywany w utworze konflikt. Ostatecznie zrezygnował z tego projektu i zachował główny wątek w swoim pierwotnym zarysie.
TWARDA OPRAWA PÓŁSKÓREK Z EPOKI, GRZBIET Z WYPUKŁYMI ZWIĘZAMI I ZŁOCENIAMI, KARTON MARMORYZOWANY
Stan DB/ zaplamienie okładki, otarcia grzbietu, zaplamienia kart, ost. k. tekstu z niewielkimi naddarciami marginesów, następna [pusta] ze sporym ubytkiem, mimo drobnych wad dość ŁADNY EGZEMPLARZ
