Jan Chełmiński, KONNY HUZAR W ZIMOWYM PEJZAŻU

24,8 x 19,7cm - olej, płótno sygn. l.d.: Jan V. Chelmiński

Na odwrocie stempel producenta podobrazi: WINSOR & NEWTON | LIMITED | 38, RATHBONE PLACE, | LONDON, W. | 287168.

 

Tematyka batalistyczna, związana przede wszystkim z wojnami napoleońskimi i legionami polskimi, zaczęła wyraźnie dominować w twórczości Chełmińskiego około roku 1890. Już we wcześniejszych latach, cieszący się bardzo dobrą sytuacją materialną artysta rozpoczął studia wojskowo-historyczne i kolekcjonowanie broni z okresu napoleońskiego. Stąd w studiach, przedstawiających żołnierzy różnej broni i barwy, autor skupiał się na najdrobniejszych detalach, z sukcesem wiernie odtwarzając historyczne mundury i uzbrojenie. Najbardziej znanym przykładem jest cykl 48 obrazów poświęconych armii Księstwa Warszawskiego, obecnie przechowywanych w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

Zbliżona, kameralna kompozycja, prezentująca huzara w śnieżnym pejzażu na siwym koniu, spoglądającego przez lunetę, była sprzedana na aukcji Agry w 2019 (12 października, poz. kat. 20).

Jan Chełmiński (Brzustów k. Opoczna 1851 – Nowy Jork 1925) popularny malarz z kręgu „polskich monachijczyków“, naukę rozpoczął u Juliusza Kossaka, a następnie kształcił się w warszawskiej Klasie Rysunkowej oraz w Monachium - w Akademii u Alexandra Strähubera i Alexandra Wagnera (1873-1875) i prywatnych pracowniach Józefa Brandta (1875) i batalisty Franza Adama (1876). Po studiach przebywał już stale za granicą - w Monachium, Londynie (lata 1882, 1888-1899), Paryżu (1899), jeździł do Petersburga (1889) i Nowego Jorku (1884), gdzie później, około 1915 zamieszkał na stałe. Nie zerwał jednak kontaktów z krajem, a swoje prace często przesyłał na warszawskie wystawy. Jego obrazy cieszyły się ogromnym powodzeniem. Malował przede wszystkim sceny wojskowe i batalistycznie, najchętniej z czasów Księstwa Warszawskiego i wojen napoleońskich, a także obrazy rodzajowe i epizody z polowań. Zajmował się ilustracją książkową; m.in. ilustrował tom myśliwskich opowiadań Theodora Roosevelta. Był kolekcjonerem dawnej broni i wybitnym znawcą żołnierskiego umundurowania. Wiele obrazów artysty wciąż znajduje się za granicą - w Anglii, Niemczech czy Stanach Zjednoczonych. Nieliczne z nich pojawiają się w sprzedaży antykwarycznej, stale budząc żywe zainteresowanie zbieraczy.