sygn. z prawej: T. Axentowicz
Porównaj z:
– Salon letni – wystawa pośmiertna Teodora Axentowicza, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie, V 1939, poz. kat. 41;
– Teodor Axentowicz 1859-1938. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Krakowie XI 1998 – IV 1999, Muzeum Śląskie w Katowicach II 1999 – IV 1999, poz. kat. III. 33, il. s. 88.
Do najbardziej znanych dzieł Axentowicza należą symboliczno-rodzajowe kompozycje o treściach związanych z upływem czasu i przemijaniem. O dziełach tych pisze Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska: Obok portretów dam z towarzystwa, Teodor Axentowicz rysował pastelem również portrety młodych Hucułek w barwnych strojach, z dzbanem lub gromnicą w ręku oraz wizerunki starego lirnika – starca z siwą brodą, niekiedy samotnego, niekiedy w towarzystwie młodej dziewczyny lub wyłaniającej się z konaru drzewa zjawy. Postać lirnika wprowadził artysta w 1894 roku – do malowanego przez siebie fragmentu „Panoramy Racławickiej“ Jana Styki i Wojciecha Kossaka – by następnie wielokrotnie powracać do tego motywu około roku 1900 oraz pod koniec życia, w latach trzydziestych, w kompozycjach o symbolicznych tytułach: „Starość i młodość“, „Starzec i dziewczyna“, „Wizja – wspomnienie“ (Oeuvre Teodora Axentowicza, [w:] Teodor Axentowicz 1859-1938. Katalog wystawy..., s. 16).
Obrazy z cyklu Wizja – wspomnienie pojawiają się na rynku kolekcjonerskim zdecydowanie rzadziej niż Starość i młodość. Dwie inne wersje oferowanej kompozycji znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie oraz Muzeum Historycznego w Sanoku.
Teodor Axentowicz (Braszów w Siedmiogrodzie 1859 - Kraków 1938) – malarz, pastelista, litograf – był jednym z najbardziej znanych i cenionych malarzy polskich. Kształcił się w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium pod kierunkiem Gabriela Hackla, Aleksandra Wagnera, Gyuli Benczúra. Studia uzupełniał w Paryżu, gdzie następnie przebywał przez lat kilkanaście. Brał udział w paryskich Salonach; w 1890 otrzymał członkostwo Société Nationale des Beaux-Arts. W tym czasie wielokrotnie wyjeżdżał również do Londynu. W 1895 powrócił do kraju i zamieszkał na stałe w Krakowie, powołany na profesora tamtejszej Szkoły Sztuk Pięknych (od 1900 Akademii). W uczelni tej nauczał nieprzerwanie do 1934, dwukrotnie pełniąc funkcję rektora (lata 1910-11 oraz 1927-28). Był jednym z członków-założycieli Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, członkiem wiedeńskiej „Secesji” i współpracownikiem jej pisma „Ver Sacrum”. Powodzenie przyniosły mu zwłaszcza idealizowane wizerunki wytwornych dam oraz wdzięczne portrety dziecięce. Malował też obrazy o tematyce rodzajowej; był jednym z pierwszych malarzy Huculszczyzny i Hucułów. Tworzył obrazy historyczne i kompozycje symboliczne związane z upływem czasu, przemijaniem, starością. We wczesnym, monachijskim okresie były to obrazy utrzymane w duchu akademickiego realizmu; na późniejszą twórczość artysty wywarło wpływ angielskie malarstwo XVIII w. oraz dzieła malarzy współczesnych - Boldoniego, Whistlera, Sargenta. Jego obrazy cechuje dekoracyjność, elegancja, świeżość subtelnej gamy kolorów i delikatna secesyjna stylizacja. Początkowo malował olejno i akwarelą, a po 1890 przede wszystkim mistrzowsko opanowaną techniką pastelu. Zajmował się ilustratorstwem i litografią, projektował plakaty wystaw „Sztuki”.
