[Wielka Emigracja] Zwierkowski Walenty - Dążność Czartoryskich do Korony Polskiej. Versailles [1839]

Walenty Józef Wincenty Zwierkowski urodził się 20 lutego 1788 w Mokrzeszy koło Częstochowy.Walenty Zwierkowski nauki początkowe pobierał w kolegium pijarów w Piotrkowie Trybunalskim i w Krakowie, a następnie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Marcina Lutra w Halle. W czasie wojny francusko-pruskiej (1806-1807) przerwał studia i zaangażował się w służbę wojskową. Wierzył, że Polacy walczący przy boku Napoleona przyniosą Polsce wolność. Służył w Legii Kaliskiej gen. Józefa Zajączka, potem w Legii Nadwiślańskiej, a następnie walczył w Hiszpanii w 1. Pułku Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej. Brał również udział w wojnie austriackiej (1809), uczestniczył w bitwach pod Essling i Wagram, gdzie został ranny. Został odznaczony za męstwo krzyżem Legii Honorowej i dosłużył się stopnia podoficerskiego. Po upadku powstania Zwierkowski wyjechał do Paryża, dzięki czemu uniknął kary śmierci wydanej przez Sąd Najwyższy Kryminalny, ustanowiony z rozkazu cesarza Mikołaja I. Był jednym z najaktywniejszych działaczy Wielkiej Emigracji, należał m.in. do: Zemsty Ludu, Związku Dzieci Ludu Polskiego i Młodej Polski, był członkiem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego i Zjednoczenia Emigracji Polskiej, był znanym i popularnym publicystą niepodległościowym. 

Zmarł w Paryżu 14 grudnia 1859 roku, został pochowany na cmentarzu w Montmartre. Leonard Chodźko tak pisał o śmierci Zwierkowskiego w liście do Lelewela: „Umarł przytomny [...], aż do końca z nim o sprawie Ojczyzny rozprawialiśmy”. Piękny pomnik Walentemu Zwierkowskiemu wystawił Marian Brandys w swoim utworze Koniec świata szwoleżerów.